Ẩn họa từ Baidu Trà đá quán

Không chỉ gây thiệt hại cho tổ chức và doanh nghiệp, các website dịch vụ có chứa mã độc do thám người dùng.

Mạng xã hội Baidu Trà đá quán (thuộc sở hữu của Baidu Trung Quốc) đã lợi dụng những thiếu sót về mặt pháp lý trong Nghị định 97/2008/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin điện tử trên internet để tiến hành hoạt động tại Việt Nam.

Không kiểm soát được nội dung

Nghị định 97 không quy định tổ chức, doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ mạng xã hội trực tuyến phải đặt máy chủ hay có văn phòng đại diện và tư cách pháp nhân tại Việt Nam. Lợi dụng điều này, mạng xã hội Baidu Trà đá quán đã không đăng ký giấy phép hoạt động tại Việt Nam, không cần tư cách pháp nhân, máy chủ thì đặt ở nước ngoài… nhưng vẫn ung dung hoạt động trên mạng internet Việt Nam.

Việc trang mạng xã hội Baidu Trà đá quán của Trung Quốc hoạt động ở Việt Nam đã gây lo lắng cho cộng đồng mạng

Từ đây, dẫn đến tình trạng các cơ quan chức năng Việt Nam không kiểm soát được nội dung, cách thức hoạt động của trang mạng này, đồng thời gây ra thất thu thuế cho Nhà nước, thiệt hại cho tổ chức và doanh nghiệp trong nước.

Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) đang xây dựng dự thảo nghị định mới để thay thế Nghị định 97. Theo dự thảo lần 2 của nghị định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng mới thay thế Nghị định 97 cũ được đưa ra vào tháng 10-2011, tổ chức và doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ mạng xã hội tại Việt Nam buộc phải có văn phòng đại diện hoặc tư cách pháp nhân tại Việt Nam và đặt máy chủ tại Việt Nam.

Đến tháng 5-2012, dự thảo lần 3 của nghị định mới này lại quy định phải thành lập văn phòng hoặc chỉ định tổ chức, cá nhân đại diện tại Việt Nam. Hiện tại, Bộ TT-TT vẫn đang tiếp tục hoàn thiện, bổ sung dự thảo nghị định mới thay thế Nghị định 97 và sẽ trình lên Chính phủ để ban hành.

Do thám người dùng

Trong 2 ngày 1 và 2-7, Báo Người Lao Động đã nhận được nhiều phản ánh của bạn đọc về việc sau khi vào một số website dịch vụ của Baidu Trung Quốc thì máy tính xuất hiện nhiều hiện tượng lạ. Nhiều bạn đọc cho biết khi truy cập các website này, người dùng được yêu cầu cài thêm một số ứng dụng không rõ nguồn gốc vào máy tính. “Khi tôi truy cập các website này thì Windows đưa ra cảnh báo không an toàn” - một bạn đọc phản ánh.

Ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm Đào tạo và An ninh mạng Athena, cho rằng đây là hiện tượng các website có chứa các mã độc để do thám người dùng. Một khi người dùng truy cập những website này, các mã độc sẽ xâm nhập máy tính, thu thập mọi thông tin và truyền về cho hacker.

“Nếu mắc phải hiện tượng này, người dùng nên gỡ bỏ các ứng dụng lạ, quét virus cho máy tính và tốt nhất là mang đến cho các chuyên gia để xử lý triệt để” - ông Thắng khuyên.

Đã cấp tên miền cho Baidu Trà đá quán

Ông Trần Minh Tân, Phó Giám đốc Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC), cho biết như trên và khẳng định đây chỉ là việc bình thường

BẢO TRÂN thực hiện

* Phóng viên: Thưa ông, VNNIC đã cấp tên miền cho trang mạng xã hội Baidu Trà đá quán của Trung Quốc?

- Ông Trần Minh Tân: Việc cấp tên miền cho mạng xã hội Baidu Trà đá quán của Trung Quốc đã được hoàn tất và đây là việc bình thường vì thực ra tên miền chỉ là công cụ. Người Việt Nam đăng ký tên miền quốc tế được thì quốc tế họ cũng được quyền đăng ký tên miền tại Việt Nam. Đây là theo thông lệ quốc tế, chỉ có ràng buộc là tất cả các chủ thể đăng ký tên miền “.vn” phải bảo đảm cung cấp thông tin đầy đủ theo đúng điều kiện cung cấp tên miền.

Sau khi cung cấp tên miền xong mà chủ thể đưa vào hoạt động trong những lĩnh vực phải xin phép thì phải tuân thủ quy định của luật pháp Việt Nam.

* Cộng đồng mạng đang bày tỏ sự lo ngại về tính bảo mật khi tham gia trang mạng xã hội Baidu Trà đá quán?

- Việc này phải hỏi các cơ quan quản lý nội dung. Nếu không cấp tên miền cho họ thì họ có thể dùng tên miền khác vì đây chỉ là công cụ để truy cập trang mạng đó. Còn bản thân nội dung của trang mạng đó mới là vấn đề phải xem xét.

* Trước sự phản ứng của cộng đồng mạng cũng như những cảnh báo của các chuyên gia đối với an toàn thông tin, VNNIC có tính đến việc thu hồi tên miền đã cấp cho trang mạng xã hội Baidu Trà đá quán?

- Về việc này, Cục Quản lý Phát thanh - truyền hình và Thông tin điện tử, Thanh tra Bộ TT-TT sẽ phải thanh tra, kiểm tra khi trang mạng này hoạt động. Trên cơ sở vi phạm (nếu có) và bị xử lý với hình thức bổ sung là thu tên miền thì VNNIC sẽ tiến hành thu hồi theo Nghị định 28/2009 của Chính phủ.